Turizm işletmelerinde sendikaların hizmet kalitesine etkisi (Otel işletmelerinde örnek bir uygulama)

Abstract

Sendikalar, sanayi devrimi ile ortaya çıkmış birer sivil toplum örgütleridirler. Sendikalaşmanın temelinde yatan ve toplumsal sınıflaşmayı da beraberinde getiren sanayi devrimi, emek ile üretim araçlarının mülkiyeti arasında ayrılmaya neden olmuştur. Yine sanayileşme ile beraber, tarım kesiminde çalışan toplam nüfusun aktif nüfusa oranı hızla azalırken, sanayide ve hizmetler sektöründe çalışanların oranı artmıştır. Bu da sanayi sektörünün gelişimi ile ortaya çıkmış sendikal hareketi, hizmet sektörüne de yaymayı zorunlu kılmıştır. Dünyadaki gelişmelerin ışığı altında, Türkiye'de sendikal örgütlenmeler Osmanlı Devleti'nin son döneminde ortaya çıkmıştır. Ancak çeşitli nedenlerle, Türkiye Cumhuriyetin kuruluş döneminde güçlü bir sendikal hareket gelişememiştir. Cumhuriyetin ilk yıllarında, sınırlı olarak belirli merkezlerde yaygınlaşan sendika ve benzeri örgütlenmeler daha sonraları varlıklarını sürdürememişlerdir. Bunların bir bölümü ancak 1946 yılı sonlarında gerçek sendikalara dönüşmüşlerdir. Konaklama ve Eğlence İşkolunda sendikal harekete bakıldığında, başlangıcın bu yıllara denk geldiği ve Türkiye'de genel olarak sendikal hareketin gelişimine paralel olarak geliştiği görülmektedir. Bu işkolunda çalışanların içinde bulundukları şartların sendikal mücadeleyi gerçekten zorunlu kılmıştır. Çalışanların ekonomik ve sosyal durumları, gelir adaletsizliği, düşük ücretler ve çalışma koşulları böyle bir mücadeleye ortam oluşturmuştur. Bu sebeple kendine özgü koşullara sahip turizm sektöründe sendikal hareketin gelişiminin incelenmesi, sendikal gelişmenin bu sektörde çalışanlara ve müşterilere ne gibi kazanımlar sağlayabileceğinin ortaya konması büyük önem kazanmaktadır. Bu çalışmada, sendikal hareketin turizm sektöründeki gelişimi ele alınmakta, sendikalaşmanın hizmet kalitesine yansıması irdelenmektedir. İşletme düzeyinde hizmet kalitesini arttırmaya yönelik çalışmalarda sendikaların önemli roller üslenebilecekleri ve verimliliği arttırabilecekleri görüşü savunulmaktadır.

Labor Unions are civil organizations that naturally followed the industrial revolution in the west. Industrialization resulted in seperation of lobor and capital ownership of in production. As aresult of capital accumulation in industry and technicalin provements in the agricultural sector, stimulated and forced the labor force in agriculture to move from agriculture to industry and service sector. Thisincreasing interesting of labor in the industrial and service sectors motivated and forced laborors to organice trade unions. As a part of service sector tourism sector or hospitality industry has been sendicalized. The developments in Labor Union Organizations in Turkey began to appear towards the end of Ottoman Era. Due to various reasons, a strong union action was not able to develop during the Republic of Turkey period. Labor Unions were formed in some limited regions in the first few years of the Turkish Republic, however they did not last long. Some of them are turned into trade unions end of the year of 1946. When investigated, Labor Unions in the entertainment and accommodation sector could first be seen during these years and developed parallel to the developments in overall union labor in Turkey. It can be said that terms and conditions of the workers in this sector make the fight compulsary. Economic, social and cultural levels of the working force in this sector in addition to the overall uneven income distribution, serving to high levelled income owners while getting minimum wages, were the main and understandable reasons of unionization process. It is important and benefitable to investigate what unions could bring to the sector itself and to both, end-users and servers of this sector. The main target of this study is, to point out and discuss the origins of labor unions, developments of them in the tourism sector and what would the reflections of the unions in the service quality be. It is emphasized that unions could take on important roles on increasing the service quality and productivity of the accommodation establishments.