Rüzgâr enerjisi santrali (RES) yatırımlarının değerlemesinde reel opsiyon yaklaşımı ve örnek bir uygulama

Abstract

Bu çalışmada, ülkemizde ve dünyada sayıları her geçen gün giderek artan rüzgâr enerjisi santrallerinin reel opsiyonlar yöntemine göre değerlendirilmesi ele alınmıştır. Yenilenebilir enerji kaynaklarına olan yüksek talebe bağlı olarak rüzgâr enerjisi alanında da her geçen gün giderek artan oranda büyük yatırım projeleri gerçekleştirilmektedir. Söz konusu yatırım projelerinin en doğru şekilde değerlendirilmesi, ülke ekonomisindeki ve sektördeki dalgalanmalara karşı farklı pozisyonlar alarak başlangıçta belki de kârlı gözükmeyen bir yatırım projesini kârlı hale getirmek ve tüm bunları değerlendirme sürecine dahil etmek proje yöneticileri açısından son derece önemlidir. Bu amaçlar doğrultusunda ele aldığımız çalışmamızda, ilk ortaya çıktığında menkul kıymetlerin değerlendirilmesinde kullanılan reel opsiyonlar yönteminin, günümüzde artık rüzgâr enerjisi santrallerinin değerlendirilmesinde de kullanılabilen ve geleneksel proje değerleme yöntemlerine göre daha sağlıklı sonuçlar verebilen bir yöntem olduğu hipotezi ele alınmıştır. Bu amaçla Balıkesir ilinde kurulu bir rüzgâr enerjisi santrali ele alınmış, proje ilk önce geleneksel yöntemler ile daha sonra da reel opsiyonlar yöntemi ile ayrı ayrı değerlendirilmiştir. Geleneksel üç farklı yöntemle değerlediğimiz yatırım projemiz için, her üç yöntemde de negatif sonuçlar elde edilmiştir. Bu nedenle yatırım projesinin uygulanıp uygulanmaması noktasında, son karar proje yöneticine ait olmak şartıyla proje yöneticisinin yatırım projesini durdurma yada ret etme kararı vermesi beklenmektedir. Ancak aynı yatırım projesi için beş yıllık bir Avrupa tipi erteleme opsiyonunun kullanılması durumunda proje Black Scholes ve Binomial değerleme yöntemlerine göre yeniden değerlendirilmiş ve sonuçlar pozitif olarak çıkmıştır. Bunun sonucunda da projenin kabul edilebilir yani başlanabilir olduğu kararına varılmıştır. Bu çalışmanın sonucunda, yatırım projelerinin değerlendirilmesinde kullanılan geleneksel yöntemlere alternatif olarak düşünülen reel opsiyonlar yönteminin, geleneksel proje değerleme yöntemlerinden beslendiği ancak proje değerlemede bünyesinde barındırdığı farklı bir çok opsiyon sayesinde geleneksel proje değerleme yöntemlerine göre daha üstün olduğu ve bundan sonraki süreçte proje değerlemede alternatif değil, asıl yöntem olması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.

In this study, wind power plants which increase their numbers day by day in our country and in the world, are considered to be assessed according to the real options method. Due to the high demand for renewable energy sources, major investment projects are carried out in the wind power field which are increasingly growing with each passing day. evaluating the most accurate way of such investment projects , taking different positions against fluctuations in the national economy and sector,making a project profitable which perhaps seems unprofitable initialy and and it is extremely important to include them in the evaluation process for all project managers. In this study we have dealt with the purposes, formely real options method used in the evaluation of securities nowadays can also be used in the assessment of wind energy plants and it is considered the hypothesis that there is a method that can give more reliable results than traditional project valuation methods. For this purpose a wind power plant in Balıkesir province is approached and firstly project is evaluated with conventional methods then real options method seperately. Our investment project is evaluated three different traditional methods and In all three methods negative results were obtained. Therefore, the point of the application or rejection of the investment project, provided that the final decision belongs to the project management, the project manager is expected to make a decision to refuse or stop investment projects.However, In case of the use of European-style five-year deferral option for the same project,the project re-evaluated based on the Black Scholes and Binomial valuation method and the results were positive. As a result,it was decided that the project was acceptable and and can be started. The result of this study is that real options method which is considered as an alternative method to traditional methods on evaluation of investment projects, is fed from the traditional project valuation method but it has been concluded that thanks to a lot of different containing options, it is superior to traditional methods in the project evaluation and it is not an alternative in valuation process, it should be the main method in the future.