Sakrum kemiğinin morfometrik değerlendirilmesi ve eklem yüzey alanlarının hesaplanması
Özet
Os sacrum, lumbosakral, sakral ve sakroiliak şekil bozuklukları veya yaralanmalarının tedavisinde füzyon ve stabilizasyon alanına dahil edilen önemli bir kemik yapıdır. Bu nedenle os sacrum'un normal anatomik yapısının ve morfometrik değerlerinin iyi bilinmesi, bu bölgeye uygulanacak operasyonlar sırasında olası komplikasyonları önleyebilir. Bu çalışmada kuru os sacrum örnekleri üzerinde detaylı morfometrik ölçümler yapılması ve os sacrum'un eklem yüzey alanlarının hesaplanması amaçlanmıştır. Çalışma Erciyes Üniversitesi Anatomi Anabilim Dalında bulunan 30 adet kuru os sacrum örnekleri üzerinde 0.01 milimetre (mm) duyarlılığındaki dijital kumpas kullanılarak yapıldı. Kuru kemik örneklerinde yaş ve cinsiyet ayırımı yapılmadı. Morfometrik ölçümler basis osis sacri, facies dorsalis, facies pelvica ve facies auricularis yüzlerinde iki taraflı ve tek taraflı olarak yapıldı. Os sacrum'un facies auricularis'lerinin alanları Image J programı kullanılarak ölçüldü. Os sacrum üzerinde yapılan bilateral ölçümlerde istatistiksel olarak anlamlı bir fark belirlenmedi (p>0.05). Facies auricularis ortalama alanı sağ tarafta 1028.15±232.92 mm2, sol tarafta ise 1042.45±220.72 mm2 olarak ölçüldü. Os sacrum'un facies auricularis'inin alan ölçüm değerleri ile os sacrum'un pars lateralis'inde yapılan vertebrae sacrales 1 ve 2 (S1 ve S2) düzeyindeki sağ ve sol ölçüm verileri arasında pozitif yönde korelasyon belirlendi. Bu çalışmanın os sacrum'a yönelik cerrahi yaklaşımlarda özellikle sakral enstrümantasyonda cerrahlar ve klinisyenlere yararlı olacağı kanaatindeyiz. Sacrum is an important bone structure which is used in the treatment of deformities and injuries of the lumbosacral, sacral, and sacroiliac joints. Thus, if the normal anatomic structure and morphometric values of the sacrum is well known, possible complications which may arise during the operations to be applied to this area can be prevented. The aim of the current study was to make detailed morphometric measurements and to calculate surface area of the joint on dry sacrum samples. This study was performed by a digital caliper sensitive to 0.01 milimeter (mm) on 30 dry sacrum samples obtained from Department of Anatomy in Erciyes University. The age and gender discrimination was not made on dry bone specimens. Morphometric measurements were performed two-sided and one-sided on superior sacral base, and pelvic surface, dorsal surface, auricularis face of sacrum. The auricularis face area of sacrum was calculated, by using ImageJ software. No significant difference was determined between all bilateral morphometric measurements of sacrum (p>0.05). The mean area of the right and left auricularis faces were calculated as 1028.15±232.92 mm2, 1042.45±220.72 mm2 respectively. The positive correlations were determined between the area values of auricularis face and bilateral measurements performed at sacral vertebrae 1 and 2 (S1 and S2) level of lateral surface of sacrum. We believe that the results of this study will be beneficial for surgeons and clinicians for the surgical approaches to sacrum especially in sacral instrumentation.