İkinci kez güçlendirilmiş betonarme kolonların deneysel olarak incelenmesi

Abstract

Onarım görmüş bir bina için güçlendirme veya yıkım kararı alınırken ekonomik değerlendirmenin yanında bazı önemli kriterlerin de göz önüne alınması gerekmektedir. Yapının bulunduğu ülke için tarihsel ve manevi değeri, yapının şehrin simgesi niteliğinde olup olmadığı, binanın servis ömrünün tamamlayıp tamamlamadığı, çevresel şartlar, teknolojik olanaklar, yıkılıp yeniden yapım olanakları vb. durumlar nedeniyle binayı güçlendirmek ekonomik olarak uygun olmasa dahi tercih edilebilir. Hasar görmüş yapı ya da yapı elemanı, yapı hasar aldıktan sonra göreceği onarım ile ancak ilk dayanımına ulaştırılabilir. Yaptığımız deneylerde ve önceden yapılmış çalışmalar incelendiğinde, çoğunlukla ilk dayanımına dahi ulaşamadığı görülmektedir. Yapı ya da yapı elemanı ilk dayanımındayken dahi hasar aldığına göre, tamir harcı ile onarım gördüğünde, hasar almasına neden olan kuvvet tekrar etkidiğinde aynı hasar, hatta daha fazla hasar oluşacaktır. Bu nedenle onarım görmüş yapı aynı zamanda güçlendirmeye de ihtiyaç duyabilir. Yapılan çalışmada onarım görmüş kolonların güçlendirilmesi incelenmiştir ve bunun üzerine deneyler gerçekleştirilmiştir. Çalışmadan beklenen sonuç, ilk duruma göre daha yüksek taşıma kapasitesi ve süneklik elde etmektir. Çalışma sonucunda ilk durumdaki kolonların taşıma kapasiteleri ve süneklik düzeylerinin, hasar alıp onarılmış kolonların taşıma kapasiteleri ve süneklik düzeylerinden daha yüksek olduğu görülmüştür. Onarımdan sonra kırılan ve güçlendirilen kolonların taşıma kapasiteleri ve süneklik düzeylerinin ise ilk duruma göre daha yüksek çıkması hedeflenmektedir.

Economic feasibility and some other important factors should be considered while considering previously repaired structures for retrofit or demolition. These factors, including historical and nonmonetary value of the building, whether it has a symbolic value for the city, economic lifespan, environmental conditions, technologic means, and rebuilding methods, can be favorable even if they are not economically viable. Damaged buildings or structural components can gain their original load bearing capability only after repaired. Our experiments and other studies from the literature show that these structures rarely gain their original strength back. Repaired structures usually damaged again when forces that cause the damage are applied. Therefore, repaired structures also must be retrofit. This study evaluates retrofit of previously repaired columns with experimental analyses. It is aimed to have a greater load bearing capacity and ductility compared to the original state of the structure. Results showed that repaired columns have lower strength and ductility than their original conditions before the damage. The goal is to have a better load bearing capacity and ductility for columns that have been retrofit after repair.