Bilimin doğasına ilişkin unsurların yaşam temelli yaklaşım ile öğretilmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, 5.sınıf öğrencileri ile Fen Bilimleri dersinde ‘Işığın Yayılması ve Gölge’ konularında Yaşam Temelli Yaklaşım ile desteklenmiş doğrudan- yansıtıcı yaklaşım temelli öğretimin, öğrencilerin bilimin doğası anlayışlarına ve öğrencilerin akademik başarılarına etkisini incelemektir. Çalışma 2015-2016 Eğitim Öğretim yılının bahar döneminde, Balıkesir ilinin Havran ilçesinde 37 öğrenciyle gerçekleştirilmiştir. Çalışma, ön test-son test; deney gruplu-yarı deneysel desen şeklinde tasarlanmıştır. Deney-1 grubunda; Işığın Yayılması ve Gölge konu kazanımlarını içeren Yaşam Temelli Yaklaşım ile doğrudan yansıtıcı yaklaşımın birlikte bulunduğu öğrenci seviyesine uygun olarak 8 bağlam ve etkinlik tasarlanmıştır. Deney-2 grubunda; Işığın Yayılması ve Gölge konu kazanımlarını içeren doğrudan yansıtıcı yaklaşım ile Milli Eğitim Bakanlığının belirttiği yapılandırmacı yaklaşımın birlikte kullanıldığı etkinlikler kullanılmıştır. Çalışmada kullanılan unsurlar; bilimsel bilginin değişebilir doğası, bilimsel bilginin deneysel doğası, öznel doğası, yaratıcılık ve hayal gücünün etkisi, gözlem ve çıkarım farkı doğası ve sosyal –kültürel doğasıdır. Bağlamlar, etkinlikler uzman kişiler tarafından incelenmiş, pilot çalışmalar yapılmış ve görüşler alınmıştır. Bu çalışma her iki deney grubunda 12 ders saatinde 5 E modeline göre hazırlanan ders planları doğrultusunda gerçekleştirilmiştir. Uygulama öncesinde ve sonrasında Işık Konu Kavram Testi (IKKT),Bilimin Doğası Görüşleri Anketi (BDGA), ve Yarı Yapılandırılmış Görüşmeler (YYG), her iki gruba uygulanmıştır. Uygulamalar neticesinde elde edilen veriler, tam doğru yanıt belirlenerek bilimsel olarak kabul edilebilir ve bilimsel olarak kabul edilemez şeklinde ayrılmıştır. Bulgulara göre; bilimin doğasının değişebilir, deneysellik, öznellik ve hayal gücü –yaratıcılık unsurlarında yaşam temelli yaklaşım ile yapılan öğretimin yapılandırmacı yaklaşım ile yapılan öğretime göre daha etkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Çıkarımsal unsurun da her iki yaklaşım ile yapılan öğretimlerde etkilerinin zayıf olduğu, sosyo-kültürel unsurunda her iki yaklaşım ile yapılan öğretimler arasında fark olmadığı sonucu ortaya çıkmıştır. Yaşam temelli yaklaşımın öğrencilerin ışığın yayılması ve gölge anlayışlarını daha olumlu yönde etkilediği görülmüştür.

The aim of this study is to investigate the effects of explicit-reflective teaching approach through context-based approach in the topics of Chapter named “Propagation of Light and Shadow” on Grade 5 students’ views of nature of science and their academic achievements. The study was carried out in the province of Balikesir with 37 students in Spring Term 2015-2016. The research adopts a quasi-experimental design with a pre-test and post-test group. With the purpose of helping the students gain insights into the nature of science, 8 level-appropriate contexts and activities addressing to the objectives of the Chapter “Propagation of Light and Shadow” were designed by adopting context-based approach as well as explicit-reflective approach for Experiment Group 1. In Experiment Group 2, activities adopting both explicit approach to achieve the objectives of the Chapter “Propagation of Light and Shadow” and constructivist approach suggested by the Ministry of National Education were employed. The elements involved in this study are the changing nature of scientific knowledge, the experimental nature of scientific knowledge, the subjective nature, the impact of creativity and imagination, the nature of differences between observation and inference, and the social-cultural nature of scientific knowledge. Contexts and events were examined by experts, pilot studies were conducted and opinions were also obtained from the experts. This study was carried out in accordance with the lesson plans prepared according to 5E model in 12 hours in both experimental groups. Before and after the intervention, the Light Subject Concept Test (IKKT), the Nature of Science Opinions Questionnaire (BDGA), and Semi-Structured Interviews (LAG) were applied to both groups. The data obtained as a result of the applications were identified as scientifically acceptable and scientifically unacceptable by determining the correct answer beforehand. According to the findings, it is concluded that the nature of science is more effective with teaching based on daily life approach than the constructivist approach in terms of changeability, experimentalism, subjectivity and imagination-creativity elements. It was concluded that the inferential element had a weak effect on the teaching with both approaches and that there was no difference in the socio-cultural element between the teaching with both approaches. It has been revealed that life-based approach had a more positive effect on students' perception of light and shadow.