Politik istikrar ekonomik büyümeyi sağlamada yeterli bir faktör müdür? BRICST ülkeleri üzerine bir inceleme
Abstract
Ekonomik büyümenin kaynaklarına yönelik olarak son dönemde kurumsal değişkenler üzerinde çok fazla durulmaktadır. Ekonomik büyümenin yaklaşık nedenlerinin aksine
doğrudan veya dolaylı olarak büyümenin temel nedenlerini oluşturan kurumsal faktörler
arasında politik istikrar da yer almaktadır. Politik istikrarın ekonomik büyümeye yönelik
etkileri konusunda iki farklı görüş bulunmaktadır. İlk görüşe göre; politik istikrar ortamı
geleceğe yönelik belirsizliği azaltarak ekonomik aktörlerin geleceğe yönelik etkin karar vermelerinde önemli bir rolü vardır. Bu durum tüketim ve yatırım gibi kararlar üzerinden
ekonomik büyümeyi de olumlu yönde etkilemektedir. Diğer taraftan ikinci görüşe göre
ise, bazı ülkelerin kendilerine özgü kurumsal yapıları rüşvet, yolsuzluk ve rant kollama
gibi faaliyetleri besleyerek politik istikrarsızlık ortamında da ekonomik aktivite düzeyinin
sürdürülmesine, hatta ekonomik büyümenin sağlanmasına neden olabilmektedir. Bu çalışmada Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin, Güney Afrika ve Türkiye’de 2002-2017 dönemine ait
verilerden hareketle politik istikrar ve ekonomik büyüme arasındaki ilişki Panel Görünürde
İlişkisiz Regresyon Yöntemiyle incelenmiştir. Elde edilen sonuçlara göre; Brezilya, Rusya,
Güney Afrika ve Türkiye’de politik istikrar ekonomik büyümeyi olumlu yönde etkilese
de etkisi düşük düzeydedir. Hindistan’da politik istikrar ve ekonomik büyüme arasında
anlamlı bir ilişkiye ulaşılamazken, Çin’de ise iki değişken arasındaki ilişki negatiftir. Bu
sonuçlar, genel olarak politik istikrarın gerekli olmasına rağmen ekonomik büyüme için
yeterli bir faktör olmadığını ortaya koymaktadır. There has been a lot of emphasis on institutional variables regarding the
sources of economic growth. Contrary to the approximate causes of economic growth,
political stability is directly or indirectly among the institutional factors that form the
main causes of growth. There are two different views on the effects of political stability on
economic growth. According to the first opinion; The political stability environment has an
important role for economic actors to make effective decisions for the future by reducing
uncertainty about the future. This situation positively affects economic growth on land
such as consumption and investment. On the other hand, according to the second view,
the specific institutional structures of some countries may lead to economic activity and
even economic growth in an environment of political instability by promoting activities
such as bribery, corruption and rent-seeking. In this study, the relationship between
political stability and economic growth were examined by the Panel Seemingly Unrelated
Regression Method in Brazil, Russia, India, China, South Africa and Turkey based on the
data for the period 2002-2017. According to the results obtained, in Brazil, Russia, South
Africa and Turkey, even if political stability affects economic growth positively, its impact
is low. While there is no meaningful relationship between political stability and economic
growth in India, the relationship between the two variables is negative in China. These
results reveal that although political stability is necessary in general, it is not a sufficent
factor for economic growth.