Istanbul in Kemal Tahir's "Esir Sehir Dizisi" Novels

Abstract

In his "Esir Sehir Dizisi" novels titled, Esir Sehrin Insanlari, Esir Sehrin Mahpusu, Yol Ayrimi, Yorgun Savasci, and Kurt Kanunu, Kemal Tahir uses Istanbul as the central setting. These works, which are set between 1920 and 1930, are mainly about the drama experienced by some of the Ittihadists from the Armistice to the Republic Period. The events set during the Armistice years take place in places like newspaper offices, old mansions, Bekiraga Prison-house and Tesvikiye Officers' Guesthouse. The novels set in the Republic period, on the other hand, make use of a variety of public and private places such as newspaper offices, lawyers' offices and the Grand Bazaar. Tahir provides a realistic perspective of the relationship between man and place in accordance with his own messages. This article focuses on the relationship between man and Istanbul as represented in this novel series and attempts to analyze the way the author sees Istanbul.

Kemal Tahir, “Esir Şehir” dizisi olarak yazdığı Esir Şehrin İnsanları, Esir Şehrin Mahpusu, Yol Ayrımı ve bu diziye dâhil edilebilecek Yorgun Savaşçı, Kurt Kanunu romanlarında merkez mekân olarak İstanbul’u kullanır. 1920 ve 1930 yılları arasını anlatan bu eserler, Mütareke’den Cumhuriyet sonrasına kadar İttihatçıların bir kısmının dramını konu edinir. ‘Mütareke’ yılları İstanbul’u; gazete idarehaneleri, eski konaklar, Bekirağa Bölüğü, Teşvikiye Subay Barınma Evi gibi mekânlar etrafında canlandırılır. Cumhuriyet sonrasını anlatan romanlarda ise gazete büroları, avukat yazıhaneleri, Kapalıçarşı gibi sosyal ve özel birçok mekân yer alır. Yazar, insan ve mekân ilişkisini kendi mesajları doğrultusunda gerçekçi bir perspektifle ortaya koymuştur. Yazımızda bu nehir romandaki İstanbul ve dönem insanı ilişkisi söz konusu edilmiştir. Ayrıca bu ilişki dolayısıyla yazarın İstanbul’a bakışı çözümlenmeye çalışılmıştır.