İlkokul 4. Sınıf matematik dersinde oluşturulan öğretim tasarımına dayalı uygulamaların etkililiği

Abstract

Bu araştırmanın amacı İlkokul 4. sınıf matematik dersinde Dick ve Carey öğretim tasarımı modeli esas alınarak oluşturulan özgün öğretim tasarımına dayalı uygulamaların, öğrencilerin bilişsel, sosyal becerilerine, duyuşsal özelliklerine ve kişisel niteliklerine (değerlerine) etkisini incelemektir. Çalışmada deney gruplarında araştırmacı tarafından oluşturulan özgün öğretim tasarımı, kontrol gruplarında ise öğretmen kılavuz kitabı, öğrenci ders ve çalışma kitaplarına dayalı etkinlikler uygulanmıştır. Araştırma; İzmir ili, Buca ilçesinde yer alan iki ilkokulda 2015-2016 öğretim yılı ikinci döneminde gerçekleştirilmiştir. Çalışma, deney 1 grubunda 21, deney 2 grubunda 22, kontrol 1 grubunda 21 ve kontrol 2 grubunda 18 öğrenci olmak üzere toplam 82 öğrenciyle yürütülmüştür. Ön test-son test kontrol gruplu yarı deneysel desen ile yürütülen araştırmada, nicel ve nitel veriler birlikte kullanıldığı için karma yöntem kullanılmıştır. Çalışmada nicel veriler matematik başarı testi, problem çözme envanteri, matematik özyeterlik ölçeği, iletişim becerileri envanteri, sosyal becerileri değerlendirme ölçeği, sosyo-metri ve "Kimdir bu?" testinden; nitel veriler ise yapılan görüşmeler, öğrencilerin tuttukları günlükler ve öğrenme ortamının gözlenmesinden elde edilmiştir. Deney ve kontrol gruplarında elde edilen nicel veriler, normal dağılım gösterme ve göstermeme durumlarına göre birbirleriyle karşılaştırılırken Anova veya Kruskal Wallis H-Testi kullanılarak çözümlenmiştir. Nitel veriler analiz edilirken ise içerik analizi ve betimsel analiz kullanılmıştır. Araştırma sonucunda nicel verilerin çözümlenmesiyle deney 1 ve deney 2 gruplarında uygulanan özgün öğretim tasarımına dayalı uygulamaların kontrol 1 ve kontrol 2 gruplarında uygulanan etkinliklere göre öğrencilerin matematik erişi puanlarını ve problem çözme envanteri erişi puanlarını istatistiksel olarak anlamlı derecede arttırdığı görülmüştür. Deney 1 grubunda uygulanan etkinlikler, kontrol 1 ve kontrol 2 gruplarında, deney 2 grubunda uygulanan etkinlikler kontrol 2 grubunda uygulanan etkinliklere göre öğrencilerin matematik özyeterlik ölçeği erişi puanlarını anlamlı derecede etkilemiştir. Araştırmada deney 1 grubunda uygulanan öğretim tasarımına dayalı uygulamalar, öğrencilerin iletişim becerileri erişi puanlarını kontrol 1 ve deney 2 gruplarına göre anlamlı derecede arttırmıştır. Öğrencilerin grupla iş yapma becerileri erişi puanları karşılaştırıldığında ise deney 1 ve deney 2 gruplarının, kontrol 1 ve kontrol 2 gruplarına, ayrıca deney 1 grubunun deney 2 grubuna istatistiksel olarak anlamlı fark yarattığı belirlenmiştir. Sosyo-metri testi ve "Kimdir bu? testi sonuçları incelendiğinde tüm gruplarda son test lehine artışlar belirlenmiştir. Gruplar birbirleriyle karşılaştırıldıklarında ise her iki testte de deney gruplarındaki artış oranının kontrol gruplarındaki artış oranına göre daha yüksek olduğu sonucu ortaya çıkmıştır. Öğrenci, öğretmen, gözlemci ve veli görüşlerinden elde edilen nitel verilerin çözümlenmesiyle öğrencilerin süreçte yaptıkları çalışmaların daha öncekilerden farklı olduğu, daha iyi ve kolay öğrendikleri, farklı oyunlar, etkinlikler, grup çalışmaları yaptıkları, farklı materyaller kullandıkları belirlenmiştir. Öğrencilerin sorunlarını iletişim, etkileşim, grupça birlikte çalışarak daha kolay çözdükleri, matematik konusunda kendilerini daha yeterli gördükleri tespit edilmiştir. Ayrıca öğrencilerin süreçte mutlu, heyecanlı oldukları, matematiği daha çok sevdikleri, sevgi, saygı, paylaşma, yardımlaşma, dayanışma, sorumluluk, özgüven, arkadaşlık, planlı çalışma, yaratıcılık gibi özelliklerinin geliştiği ortaya çıkmıştır. Kontrol gruplarında ise öğrenci görüşleri ve gözlemler doğrultusunda uygulama öncesi ve sonrasında öğrencilerin konuyu anladıkça ve soruları çözebildikçe kendilerini mutlu hissettikleri, aksi durumlarda endişe ve korku yaşadıkları, sıkıldıkları görülmüştür

The objective of this study is to examine the effects of implementations of authentic instructional design formed depending on Dick and Carey instructional design model on the students’ cognitive and social skills, affective features and personal qualifications (values) in primary school 4th grade mathematic lesson. In the study, the authentic instructional design developed by the researcher was implemented in the experimental groups and the activities based on teacher's guide book, student's lesson and workbooks were applied in the control groups. The research was carried out in two primary schools in Buca, İzmir during the second semester of the 2015-2016 academic years. The research was conducted with totally 82 students, 21 in experiment 1 and 22 in experiment 2, 21 in control 1 and 18 in control 2. In the study conducted by quasi-experimental design with pretest/post-test control group, a mixed method was used because quantitative and qualitative methods were used together. In the study, the quantitative data were obtained from mathematical success test, problem solving inventory, mathematics self-efficacy scale, problem solving inventory, communication skills inventory, social skills evaluation scale, socio-metric and “Who is this?” test; qualitative data were obtained from performed interviews, diaries of students and observation of learning environment. While the quantitative data obtained in experiment and control groups were compared to one another according to whether they have a normal range or not, they were resolved using Anova or Kruskal Wallis H-Test. Content analysis and descriptive analysis were used when qualitative data were analyzed. With the analysis of quantitative data at the end of the study, implementations besed on the authentic instructional design performed in experiment 1 and experiment 2 significantly increased students’ mathematics gain scores and problem-solving inventory scores compared to those activities implemented in control 1 and control 2 groups. The activities implemented in experiment 1 group significantly increased students’ mathematical self-efficacy scale gain scores compared to those in control 1 and control 2 groups; the activities in experiment 2 group significantly increased students’ mathematical self-efficacy scale gain scores compared to those in control 2 group. The implementations based on instructional design applied in experiment 1 group in the study, significantly increased students’ communication skills gain scores compared to those in control 1 and experiment 2 groups. When the students gain scores of working in group skills were compared, it was found out that experiment 1 and experiment 2 groups made a statistically significant difference from control 1 and control 2 groups, furthermore, it was determined that experiment 1 group made a statistically significant difference in experiment 2 group. When the results of socio-metric test and “Who is this?” test were examined, increases in favor of post-test were found in all groups. When the groups were compared to one another, it was noticed that the increase rate in experiment groups were higher in both tests than those in control groups. When the quantitative data from students, teachers, observers and parents’ views were resolved, it was determined that the activities that students performed in the process were different from previous ones, the students learned better and more easily, performed various games, activities and group works and used different materials. It was again found out that the students solved their problems more easily with communication, interaction and by working together in groups and they found themselves more proficient in mathematics. Besides, the students were observed to be happy and excited in the process, to love mathematics more, and to develop such features as love, respect, sharing, helping, solidarity, responsibility, self-confidence, friendship, planned working and creativity. In control groups, it was observed in accordance with students’ views and observations that before and after the implementation the students felt happy when they understood the subject and solved the problems, otherwise they had anxiety and fear and they got bored